Pisarz

W latach 90 XX wieku pojawiły się nowe terminy w turystyce jak „tanatoturystyka”, „turystyka śmierci” czy „czarna turystyka”. Zjawiska te znane były już wcześniej, ale dopiero badacze J. Lennon i M. Foley zbadali je szerzej i przedstawili w swojej książce „Dark Tourism. The Attraction of Death and Disaster”. Jest to rodzaj turystyki, który obejmuje odwiedzanie miejsc związanych z katastrofami i wielkimi tragediami podczas których dochodziło do zabójstw.

Termin „tanatoturystyka” wywodzi się od greckiego boga śmierci – Tanatosa. Nie chodzi tutaj jednak o jakąś fascynację śmiercią czy kult śmierci, ale bardziej o turystykę dotyczącą miejsc wielkich tragedii ludzkich. Taka turystyka ma na celu głównie edukować i przedstawiać historię. Ma też często wielki wpływ na nasze emocje, gdyż dzięki zobaczeniu pewnych miejsc na własne oczy lepiej możemy zrozumieć pewne zjawiska i rzeczy. Oto kilka najpopularniejszych tego typu miejsc odwiedzanych przez turystów z całego świata:

Auschwitz-Birkenau – Niemiecki Nazistowski Obóz Koncentracyjny i Zagłady

Na terenie okupowanej Polski naziści niemieccy stworzyli wiele takich miejsc, ale to właśnie Auschwitz-Birkenau stał się najsłynniejszym na świecie symbolem Holokaustu. Obóz powstał w 1940 roku, ale na początku przebywali tam tylko polscy więźniowie polityczni. Następnie obóz był rozbudowywany i został również jednym z głównych ośrodków służących do wymordowania Żydów mieszkających w Europie. Osoby przeznaczone na śmierć eskortowano od razu do komór gazowych. Zamykano ich tam i zabijano za pomocą gazu, a zwłoki palono w piecach krematoryjnych. Liczbę żydowskich ofiar szacuje się na około 1,1 mln. Zginęło również około 75 tys. Polaków, 20 tys. Romów, 15 tys. jeńców radzieckich i około 15 tys. więźniów innych narodowości. Od czasu powstania muzeum na terenie obozu miejsce to odwiedziło ponad 44 mln ludzi z całego świata. Muzeum przypomina im o okrutnych zbrodniach dokonanych na drugim człowieku.

Atak atomowy na Hiroszimę i Nagasaki

W sierpniu 1945 roku Stany Zjednoczone zrzuciły dwie bomby atomowe na japońskie miasta – Hiroszimę i Nagasaki. Zginęło w sumie ponad 100 tys. ludzi, a ile zmarło przez późniejsze promieniowanie? Nie wiadomo tego do dzisiaj, ale szacuje się, że w ciągu 6 lat ofiar było około 60 tys. Przerażeni Japończycy po amerykańskich atakach natychmiast się poddali. W Hiroszimie turyści mogą dzisiaj zobaczyć Muzeum Pokoju i Pomnik Pokoju zwany też Kopułą Bomby Atomowej, które upamiętniają zrzucenie bomby na oba miasta. To budynek, który zbudowany został w 1915 roku, ale nie został całkowicie zniszczony. Japończycy postanowili pozostawić ruiny budowli, aby przypominały o skutkach wybuchu. W Nagasaki można także odwiedzać Muzeum Bomby Atomowej i Park Pokoju z rzeźbami, które podarowali obywatele wiele państw na świecie.

Pola śmierci w Kambodży

To miejsce masowego ludobójstwa, które znajduje w południowej części Kambodży. Według szacunków za czasów reżimu Czerwonych Khmerów rząd zamordował około 7 mln własnych obywateli (25-35% ludności), których uważano za „wrogów ludu”. Zgładzono wielu wykształconych ludzi, żołnierzy, obcokrajowców, chłopów. Zabity mógł zostać każdy kto nie pasował do nowego społeczeństwa. Masowe ludobójstwo trwało od 1975 do 1979 roku. Część ofiar zginęła w pobliskim więzieniu Tuol Sleng, gdzie przesłuchiwano i torturowano ich w okrutny sposób. Znajduje się tam dzisiaj Muzeum Ludobójstwa. Zwiedzający mają możliwość zobaczyć na własne oczy narzędzia tortur, odzież więźniów czy kajdany którymi byli przykuwani do łóżek i ścian.

Czarnobyl – wybuch elektrowni atomowej

Do wielkiego wybuchu reaktora elektrowni atomowej doszło 26 kwietnia 1986 roku, kiedy pracownicy przeprowadzali testy. Szacuje się, że w wyniku choroby popromiennej zmarło w ciągu kilku tygodni kilkadziesiąt osób. Wielka chmura radioaktywna skaziła niemal połowę Europy. Tysiące ludzi zachorowało po wybuchu na raka, wiele dzieci z terenów najbardziej dotkniętych promieniowaniem urodziło się z poważnymi wadami genetycznymi. Pomimo, że od katastrofy minęło już ponad 30 lat to elektrownia nadal zagraża. W tym celu likwidatorzy zalali reaktor betonem. W 2017 powstał nowy sarkofag, który ma zabezpieczyć okolice na około 100 lat. Dzisiaj blisko elektrowni znajduje się pomnik ku pamięci ratowników. Można także odwiedzać opuszczony Prypeć – miasto w którym mieszkało kiedyś 50 tysięcy ludzi, w tym pracownicy elektrowni. To co przyciąga turystów to postapokaliptyczny krajobraz miasta. Wielu z nich chce też na własne oczy zobaczyć największy postrach Europy z 1986 roku.

World Trade Center – Strefa Zero

11 września 2001 roku przedstawiciele Al-Kaidy przeprowadzili serię ataków terrorystycznych na obszarze Stanów Zjednoczonych. Jednym z tych miejsc były dwie słynne wieże World Trade Center, które od lat 70-tych stanowiły jeden z symboli Nowego Jorku. Terroryści-samobójcy porwali samoloty z pasażerami i uderzyli nimi w dwie bliźniacze wieże. W ruinach World Trade Center zginęło 3 tysiące ludzi. Całe wydarzenie jest wciąż żywe w pamięci ludzi na całym świecie. W Nowym Jorku otworzono muzeum oraz pomnik na miejscu fundamentów budynków, który wygląda jak dwa baseny. Muzeum Pamięci znajduje się pod ziemią, gdzie umieszczono eksponaty i pozostałości po budynkach. Zwiedzający muzeum mogą poddać się refleksji i wyciszyć, a także oddać hołd ofiarom ataku.